Այսօր, Ամենայն Սրբոց է: Մարդիկ կամ ծաղկեփունջերով գերեզմանատուն կ’երթան կամ քաղաքէն կը փախին: Արմենակ ծաղիկ տանելու համար հոս մեռեալ չունի: Նոյեմբերը ձմեռ է, եւ դիւրին արձակուրդի հասցէն մենք ենք: Հակառակ անձրեւին, եկաւ Էլպիսին հետ, գինիով եւ պանիրի տեսակներու խոշոր ափսէով:
– Ամենայն սրբոցին պանիրով հոգեճաշ ընենք,- ըսաւ տուն մտնելով: Ամերիկա կ’ըսեն՝ չիզ էնտ վայն, հոս ալ անգլերէնէ անտեղեակներ այդպէս կ’ըսեն:
Մակարուհի եւ Էլպիս խոհանոց գացին սուրճ պատրաստելու եւ խօսելու հագուստի եւ մթերքի գիներու մասին: Արմենակ իր կապարճին մէջ միշտ նոր բան կ’ունենայ: Անարեւ օրուան միօրինակութեան դարման եւ լոյս են իր գիւտերը: Ան Էյֆէլի Աշտարակի քաղաքը կը բնակի, բայց կ’ապրի մեր Աշտարակը: Հետախուզական սպասարկութիւններու նախանձը կրնայ շարժել իր գիտցածով եւ լսածով:
– Մակա՛ր, դուն բառարաններ ունիս: Բառերու ցանկ մը ունիմ, լսուած եւ քաղուած Հայաստանի քաղաքական գործիչներու եւ լրագրողներու խօսքերէն, կ’ուզեմ, անոնց իմաստը հասկնալ եւ տեսնել, թէ անոնք հայերէն բառարանին մէ՞ջ են:
Կեդրոնականցին էջ մը հանեց գրպանէն եւ հատիկ հատիկ կարդաց.
Դիվերցիվիքացիա, ծխելը թարգել, քթի նորաձեվության մինյուսներն ու պլյուսները, պլաստիկ վիրահատություն, պրոֆեսիոնալ, ցենզուրա, բրենդային դեղեր, թերակտիվութիւն, մտքեր գեներացվել, մտածել կոմֆորտի մասին, նոր իմիջով, փաբերում կրթված, օտար գրանտներով սնված եւ մշտապես պետությունը վարկաբեկող մարդկանց մի թիմ, պերմանենտ, անարխիա, Ստամբուլյան կոնվենցիա, վենդետա, այսպիսի տեմպերով, բողոքի ակցիա…
– Արմենա՛կ,- ըսի,- այդ բառերը եթէ կիւրեղեան տառերով գրուին, ռուսական բառարանի մէջ կրնաս գտնել, եթէ լատինատառ են, ֆրանսական կամ անգլիական, բայց ոչ Մալխասեան եւ ոչ ալ Հայկազեան բառարաններուն մէջ կը գտնես այդ բառերը:
– Ուրեմն ի՞նչ պէտք է ընել:
– Պէտք է սորվիս գեղագիտական վիրաբուժութեան ենթարկուող հայերէնը, մինյուսով եւ պլյուսով, ինչպէս վարժուեցանք քիթի գեղագիտական վիրահատութեան:
– Մակա՛ր, հաշուած եմ քանի մը տողի մէջ չհասկցած բառերս, անոնք քասնչորս են: Վաղը կրնան երկուքով, երեքով, տասնով բազմապատկուիլ: Ի՞նչ պէտք է ընեմ:
– Կը գումարես սիթիզըն եղած թրքերէններուն վրայ, կ’երթաս չափահասներու դպրոց եւ կամաց կամաց կը սորվիս:
– Ուրեմն նոր բրենդով դիվերցիվիքացուած հայերէն պիտի սորվիմ: Արդէն ըսին եւ կրկնեցին, որ համաշխարհային ազգ ենք: Լեզուո՞վ համաշխարհայնացանք:
– Աւելին: Լեզուական կոմֆորտէն ետք, պիտի վարժուիս հագուստ-կապուստի կոմֆորտի, փէշ պիտի հագնիս, ոչ սկովտիական քիլտը, կոնվենցիա կայ:
Կիները եկան գինիով, պանիրով, եւ քիմքի կոմֆորտի համար՝ սուջուխով եւ փաստուրմայով: Խոհանոցէն լսած ըլլալու էին մեր զրոյցը, քանի որ Էլպիս ըսաւ.
– Ճաշի ժամանակ պիտի թարգէք ձեր տրտունջները, ձեզի գրանտ տուող չկայ, որ փապերը երթաք եւ ձեր չընելիք վենդետան կազմակերպէք:
Էլպիս Պոլսեցի չէ, սամաթիացի է, իր միտքերը պարզ են, չեն գեներացուած:
Պանիրները ճաշակեցինք եւ առատ ջուր խմեցինք անոնց աղը լուծելու համար:
Ամենայն Սրբոց: Toussaint: Յիշատակն արդարոց օրհնեալ եղիցի:
Կեդրոնականցիին ըսի.
– Սուրբ մը փնտռէ՛ եւ հայերէնի փրկութեան համար ուխտի գնա՛:
Մակար ի Գաղիա, 1 նոյեմբեր 2019